Historia Parafii św. Jana Chrzciciela w Wilkołazie
Data powstania
parafii w Wilkołazie nie jest nam dokładnie znana, jednak powołując się
na Jana Długosza, szacujemy, że był to rok 1325. Parafia początkowo
przynależała do diecezji krakowskiej. Wchodziła wtedy w skład
archidiakonatu lubelskiego. W 1807 roku należała do diecezji
kieleckiej, a od 1818r. do diecezji lubelskiej. Zmieniał się także
podział dekanalny. Do 1866r. nasza parafia należała do dekanatu Chodel,
następnie Janów, a od 1918r. do dziś do dekanatu kraśnickiego.
Tradycja ludowa podaje, że początki parafii i pierwsza świątynia
mieściły się na tzw. Zagrodach, w najstarszej części parafii, w
miejscu, gdzie dziś rośnie stara lipa. Niestety, kościół ten został
spalony prawdopodobnie przez Tatarów, a na jego miejsce w 1440r.
postawiono drugi, także drewniany i nakryty gontem. Został on
konsekrowany przez kardynała Zbigniewa Oleśnickiego, biskupa
krakowskiego, a jego pierwszym proboszczem był przypuszczalnie ks.
Mathias. Niestety, i ta świątynia została zniszczona w wyniku upływu
lat oraz zawieruch wojennych dotykających nasz kraj. Podania ludowe
głoszą, że spalili ją Szwedzi w odwecie za zasadzkę wilkołaziaków na
jeden z oddziałów wojska szwedzkiego.
HISTORA KOŚCIOŁA
Obecny kościół w Wilkołazie, została ufundowana
w 1653r. przez Jana Zamoyskiego, ówczesnego właściciela ziem
wilkołaskich. Owa XVII-wieczna jednonawowa budowla, murowana z cegły i
kamienia, zwanego opoką, została zbudowana na miejscu dawnego cmentarza
grzebalnego. Pierwotnie otrzymała wystrój barokowy, ale wraz z upływem
czasu zatracała cechy pierwotnego stylu. Wiązało się to z wielokrotnymi
remontami i przebudowaniami(1721, 1794, 1815, 1846, 1868, 1885). Z
ważniejszych należy wspomnieć rozbudowę kościoła w latach 1912 – 1919,
kiedy to dobudowano dwie boczne kaplice. Ołtarz główny, podobnie
jak dwa ołtarze w kaplicach bocznych, został wykonany z drewna dębowego
przez Bolesława Bojakowskiego w latach 1913 – 1914. W głównym ołtarzu
znajduje się obraz naszego patrona, św. Jana Chrzciciela z lat 1937 –
1939, odsłaniany zawsze podczas odpustu, obraz Matki Bożej Łaskawej,
pochodzący prawdopodobnie z XVII wieku, a także płaskorzeźba
przedstawiająca scenę Narodzenia Pańskiego. Po obu stronach obrazu w
ołtarzu głównym ustawione są rzeźby Św. Apostołów: św. Piotra z
kluczami z lewej strony oraz św. Pawła z mieczem z prawej strony. Po
bokach głównego ołtarza znajdują się rzeźby dwóch świętych
niewiast: św. Katarzyny i św. Barbary.
Ołtarze w kaplicach bocznych to także dzieło Bolesława Bojakowskiego z
1914r. W ołtarzu kaplicy po lewej stronie znajduje się obraz Trójcy
Przenajświętszej. Kaplica ta zawiera polichromie św. Franciszka z Asyżu
oraz św. Antoniego Padewskiego. Plafon, czyli dekoracyjne malowidło na
suficie, obrazuje scenę złożenia Chrystusa do grobu. Kaplicę po stronie
prawej można nazwać kaplicą Matki Bożej. Mówią o tym zarówno
polichromie, przedstawiające Matkę Bożą Siewną i Wniebowzięcie Matki
Bożej, nawiązuje do tego plafon, na którym Maryja otrzymuje hołd od
poszczególnych stanów, a dodatkowo potwierdza obraz Matki Bożej
Częstochowskiej. Autorem plafonów jest Czesław Miklasiński. Zostały one
namalowane 1919r. W prawej kaplicy znajduje się
chrzcielnica z rzeźbionego piaskowca z połowy XVII wieku. Oprócz tego,
w prawej kaplicy umieszczony jest duży krzyż z Panem Jezusem,
stojący niegdyś w kruchcie kościoła. W kaplicach znajdują się także dwa
drewniane konfesjonały. Na chórze znajdują się organy, poświęcone w
1978r. W kruchcie znajduje się duży, mosiężny krzyż z wizerunkiem Pana
Jezusa oraz kamienna kropielnica. Kościół zewnątrz otoczony jest
parkanem z kapliczkami, w których umieszczono płaskorzeźby świętych i
błogosławionych. Obecna dzwonnica ma 3 dzwony, wykonane w 1946r. przez
firmę Felczyńskich z Przemyśla.
|